Gözlük numarası tam mı verilmeli düşük mü verilmeli?
Bu konu uzun yıllar boyunca farklı çalışmalarda incelendi. Subjektif gözlük muayenesi sırasında yapılan ölçümlerin tam olarak verildiği çocuklarda miyopinin daha az arttığı konusu artık genel olarak kabul görmektedir. Yani numaranın olması gerekenden düşük verilmesi, miyopiyi yavaşlatmak şöyle dursun, artırıyor bile olabilir. Bu nedenle bu uygulamayı önermiyoruz.
Gözlükler ara sıra (yorulunca) mı, yoksa sürekli mi takılmalı?
Mümkün olduğunca gözlüklerin sürekli takılmasını öneriyoruz. Tıpkı düşük numaralı gözlüklerin miyopi artışını hızlandırması gibi, gözlüklerin düzensiz kullanımı da miyopi artışını hızlandırıyor olabilir.
Mavi Engelleyici Filtre Miyopiyi Yavaşlatıyor mu?
Bu filtrelerin esas ortaya çıkış amacı dijital ekranlarda maruz kalınan yoğun mavi ışığın engellenmesi olarak özetlenebilir. Mavi ışığa fazlaca maruz kalmak ise gözde yorgunluk, odaklanma problemleri ve hatta uyku problemleri ile sonuçlanabiliyor. Ancak bugüne kadar mavi ışığı engelleme filtresinin miyopiyi yavaşlattığına dair bir bilgi henüz mevcut değil.
Tek Odaklı Gözlükler mi, Bifokal Gözlükler mi, Progresif Adisyon Gözlükleri mi?
Çalışmalarda, seçilmiş çocuklarda, gerek bifokal gözlüklerin gerekse progresif adisyon gözlüklerinin miyopinin artışını ve gözün uzamasını tek odaklı (monofokal) gözlüklere göre daha iyi yavaşlattığı konusunda bir konsensüs oluştuğu söylenebilir. Yani tek odaklı gözlük vermektense uygun çocuk bifokal veya progresif gözlükleri ile miyopi daha iyi yavaşlatılıyor görünmekte. Ancak verilecek gözlüklerin çocuklar için tasarlanmış camlar olması büyük önem arz ediyor. Bilindiği gibi çocuk bifokal/progresif tasarımları ile erişkinler için üretilen tasarımlar arasında farklılıklar mevcut. Çalışmalar çocuklar için üretilmiş camlar ile yapıldığından, biz de çocuk tasarımlarını öneriyor, erişkin cam tasarımlarının çocuklara kullanılmaması gerektiğini vurgulamak istiyoruz.
Ne Tür Gözlükler Önerilmeli, Sonuçlar Nasıl?
Bifokal gözlük ile ilgili en iyi sonuçlar 2014 yılında Chang ve arkadaşları tarafından elde edildi. Çalışmada egzekütif bifokal (E-line) tarzı yakın adisyonu +1.50 olan gözlükler (Essilor Myopilux Max) kullanıldı. Bifokal gözlük kullanan hastalarda 3 yıl sonunda yaklaşık 0.8 D daha az miyopi (%39 yavaşlatma) gelişti. Bifokal segmentinde 3 PD tabanı içe prizma kullanılan ikinci bir grupta ise yaklaşık 1 D daha az miyopi (%51 yavaşlatma) gelişti, bu sonuç akomodasyon gecikmesi olan çocuklarda elde edildi.
Bifokal tasarımlarda uzak/yakın segment arasındaki çizginin odak noktasına mümkün olduğunca yakın yerleşimli olması önerilmektedir. Bu tür gözlüklerle ilgili en önemli sorun ortadan geçen çizgi nedeniyle kozmetik olarak gençler tarafından beğenilmeme ihtimalidir. Ayrıca bu camların inceltilmesindeki güçlükler nedeniyle kenarları kısmen kalın olabilmektedir.
Progresif adisyon gözlükleri ile yapılan çalışmalarda ise miyopinin %11-33 arasında yavaşlatıldığı izlenmiştir. Klinik etki daha çok camın kullanıldığı ilk yılda ortaya çıkmakta, bu fayda ilerleyen yıllarda azalmaktadır (COMET çalışması). Bu başarı egzekütif tip bifokal camlara kıyasla daha düşük görünmektedir. COMET çalışmasının 5. yılında, birinci yılda elde edilen etkinliğin oldukça azaldığı izlenmiştir. Yakında akomodasyon gecikmesi ve hafif içe kayması olan çocuklarla yürütülen COMET 2 çalışmasında ise +2.0 progresif adisyonlu gözlüklerle 3 yılda yaklaşık 0.28 D daha düşük miyopi geliştiği gözlenmiştir.
Progresif adisyon gözlükleri özellikle bifokal tasarımlı gözlük kullanmak istemeyen genç hastalarda önerdiğimiz camlardandır. Estetik olarak daha kabul edilebilirdir ve kenarları inceltilebilir. Bu tip cam tasarımları ülkemizde Essilor Myopilux Lite ve Plus, VisionArt Myopart, Shamir Duo 1.5 gibi örneklerle mevcuttur.
Bifokal ve progresif camlara uyum sağlamak için belli bir süre kullanım gerekebilir, bu süre 1 aya kadar uzayabilir.
Yeni Gözlük Tasarımları
Henüz ülkemizde olmayan DIMS (Defocus Incorporated Multiple Segments) tasarımına sahip Hoya Myosmart cam tasarımları ile 2 yılda miyopide %52 yavaşlama başarısı elde edilmiştir. Bu tasarımda merkezde uzak odak olan ve merkezden 360 derece perifere doğru yer alan çok sayıda +3.50 D güçte yakın odak yer almaktadır.
Yüksek asferik lens parçalarının gözlük camı üzerinde yer aldığı Essilor Stellest cam tasarımı ile yapılan bir çalışmada 2 yılda miyopide %55 yavaşlama gözlenmiştir.
Camın periferinde hipermetropiyi azaltma bölgeleri olan Zeiss Myovision cam tasarımı ile 2 yılda miyopide %3 azalma elde edilmiştir. Aynı çalışmada bu cam tasarımı daha küçük yaşta olup anne-babasından birinde miyopi olan çocuklarda daha başarılı sonuç vermiştir (miyopide %30 yavaşlama).
Gene ülkemizde henüz bulunmayan ve tasarımı henüz açıklanmamış bulunan Sightglass VisionDot (Kikko) camları ile şu anda çok merkezli bir çalışma yürütülmekte (CYPRESS), ilk sonuçlarda miyopide % 59-74 yavaşlama izlenmiş olup 3 yıllık sonuçları merakla beklenmektedir.
Kaynaklar
- Yazdani N, Sadeghi R, Ehsaei A ve ark. Under-correction or full correction of myopia? A meta-analysis. J Optom. Jan-Mar 2021;14(1):11-19. doi: 10.1016/j.optom.2020.04.003.
- Desmond Cheng, OD, MSc, PhD; George C. Woo, OD, PhD; Bjorn Drobe, PhD; Katrina L. Schmid, PhD. Effect of Bifocal and Prismatic Bifocal Spectacles on Myopia Progression in Children Three-Year Results of a Randomized Clinical Trial. JAMA Ophthalmol. 2014;132(3):258-264. doi:10.1001/jamaophthalmol.2013.7623.
- Patricia M Kowalski 1, Ying Wang, Robert E Owens, Joanne Bolden, Justin B Smith, Leslie Hyman. Adaptability of myopic children to progressive addition lenses with a modified fitting protocol in the Correction of Myopia Evaluation Trial (COMET). 2005 Apr;82(4):328-37.
- J.E. Gwiazda; L. Hyman; D. Everett; T. Norton; D. Kurtz; R. Manny; W. Marsh–Tootle; M. Scheiman; L. Dong; The COMET Group. Five–Year Results From the Correction of Myopia Evaluation Trial (COMET). Investigative Ophthalmology & Visual Science May 2006, Vol.47, 1166
- Correction of Myopia Evaluation Trial 2 Study Group for the Pediatric Eye Disease Investigator Group1. Progressive-Addition Lenses versus Single-Vision Lenses for Slowing Progression of Myopia in Children with High Accommodative Lag and Near Esophoria. IOVS, April 2011; 52(5): 2749-2757
- Bao J, Yang A, Huang Y, et al. One-year myopia control efficacy of spectacle lenses with aspherical lenslets. Br J Ophthalmol. 2021.
- Sankaridurg ve ark. Spectacle Lenses Designed to Reduce Progression of Myopia: 12-Month Results..Optometry and Vision Science, Vol. 87, No. 9, September 2010:
- Lam CSY, Tang WC, Tse DY-Y, et al. Defocus incorporated multiple segments (DIMS) spectacle lenses slow myopia progression: a 2-year randomised clinical trial. Br J Ophthalmol 2020;104:363–8
an ilkbahar aylarına nihayet kavuştuk. Bir ara kış sanki hiç bitmeyecek gibi gelmişti hepimize. Ancak iyi tarafından bakarsak, yağışlı geçen kış mevsimi su kaynaklarının yenilenmesi ve dolması için çok yararlı oldu.